Autor : trofea.pl | Data : 03-01-2022
W rywalizacji sportowej już od czasów starożytnych uprawianie sportu nieodzownie łączyło się z walką o nagrody, które są symbolami zwycięstwa. Nawet zwycięscy zawodnicy najstarszej, międzynarodowej imprezy sportowej w starożytnej, greckiej Olimpii nagradzani byli wieńcem z gałązek oliwnych. Dziś również osoby, które nie są zainteresowane sportem, w większości zapewne rozpoznają choćby charakterystyczny puchar Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej, a sukcesy naszych skoczków narciarskich znaną w Polsce uczyniły Kryształową Kulę, przyznawaną za zwycięstwo w końcowej klasyfikacji Pucharu Świata w skokach narciarskich. Zapewne mało kto nie kojarzy rangi złotego medalu olimpijskiego, który jest największym marzeniem każdego sportowca.
Pojęcia: „być na medal”, na stałe zadomowiło się w naszym języku, stając się synonimem bycia wyjątkowo dobrym w jakiejś dziedzinie, osiągnięcia sukcesu, reprezentowania wysokiej jakości, także w obszarach, zupełnie nie związanych ze sportem. Nie ulega zatem wątpliwości, że symboliczne nagrody zarówno w zawodowej, jak i amatorskiej rywalizacji sportowej posiadają ogromną moc oraz wartość, zarówno dla zawodników, jak i kibiców wszystkich dyscyplin sportowych. Jakie jest zatem tego źródło i czy podobnie duże znaczenie mają medale dla dzieci i dla najmłodszych sportowców?
Bardzo często mówi się o tym, jak ważna jest dla młodych zawodników pozytywna reakcja zwrotna. System nagradzania, do którego należą medale, puchary i inne symboliczne nagrody, o które w trakcie sportowej rywalizacji walczą dzieci jako początkujący sportowcy, jest nieodłącznym elementem pozytywnej oceny w mechanizmie treningów, rozgrywek i większych zawodów. Wartość nagrody, w postaci np. medalu dla dzieci, polega nie tylko na ukoronowaniu wysiłku, regularnie podejmowanego na żmudnych treningach. Ponieważ nagroda dostarcza nagradzanemu pozytywnych przeżyć, uruchamia się mechanizm, w następstwie którego dziecko łatwiej pokonuje kłopoty, radzi sobie z niepowodzeniami i próbuje sił w aktywnościach coraz trudniejszych i wiążących się z coraz większą odpowiedzialnością. Dostarczenie młodym zawodnikom uczucia radości i satysfakcji, jakie odczuwają przy odbieraniu nagrody, zaspokaja ich potrzebę odniesienia sukcesu, umacnia wiarę we własne możliwości, zachęca do podejmowania kolejnych, trudniejszych działań, wkładania jeszcze większego wysiłku w ćwiczenia. Ponadto umacnia więzi z innymi dziećmi - co jest szczególnie ważne w dyscyplinach drużynowych, oraz z pozostałymi uczestnikami treningów i wydarzeń sportowych.
Nie od dziś wiadomo, że system nagradzania jest skuteczniejszy od kar. Otrzymanie nagrody potęguje pozytywne emocje, co z kolei zwiększa motywację do powtórzenia wygranej w przyszłości. Szczególnie w młodym wieku pozytywne doznania emocjonalne, wywołane przez nagrodę, pozostawiają długotrwały ślad w psychice dziecka, powodujący, że szybciej się ono uczy, także w obszarze zadań ruchowych. W ten sposób kształtuje się ważny psychologiczny nawyk dostrzegania najpierw swoich mocnych stron i stawiania w pierwszej kolejności na wykorzystywanie własnych umiejętności.
Nie mniejsze znaczenie ma oficjalny charakter odebrania medali dla dzieci. Uroczystość wręczenia nagród jest bowiem źródłem kolejnych pozytywnych bodźców, dzięki czemu wpływa na wzrost motywacji i zaangażowania w działania sportowe. Psychologowie zwracają uwagę, że dla dziecka, które dopiero zaczyna przygodę ze sportem, okres rozpoczynania regularnej aktywności sportowej jest bardzo ważny i dlatego należy umiejętnie przeprowadzać ów proces, gdyż jest on silnie związany z kształtowaniem wewnętrznej motywacji młodego zawodnika. Istotne, aby nie nastąpiło zbyt szybko przejście z rodzaju zabawy, którą jest dla dzieci początkowy trening, na trening bardziej profesjonalny, który wiąże się już nie symbolicznym, ale materialnym systemem nagród (pieniądze, wartościowe nagrody materialne). Jeśli przejście to nastąpi zbyt szybko, może spowodować niepożądane zmiany motywacji z wewnętrznej na zewnętrzną. Co tym bardziej uwypukla rolę nagród symbolicznych oraz adekwatnego stosowania nagród w ogólnej ewolucji psychiki zawodnika.
Powrót do wszystkich wpisów
